0
Heo có xu hướng thể hiện những hành vi nhất định dưới các phổ ánh sáng khác nhau. Ngoài ra, việc bổ sung tia UVB vào phổ ánh sáng có thể giúp cải thiện nồng độ Vitamin D trong cơ thể heo. Dù đầy tiềm năng, nhưng do số lượng nghiên cứu chưa nhiều, hiểu biết hiện nay về tác động tổng thể của phổ ánh sáng lên hành vi, sức khỏe và tăng trưởng của heo vẫn còn hạn chế.
Mục tiêu: Nghiên cứu này được thực hiện nhằm đánh giá ảnh hưởng của các phổ ánh sáng khác nhau, bao gồm cả việc bổ sung tia UVB, lên hành vi, sức khỏe và tăng trưởng của heo giai đoạn nuôi vỗ béo.
Phương pháp: Thí nghiệm được tiến hành tại một trang trại thương mại theo thiết kế split-plot (ô chính – ô phụ). Ô chính: bốn loại phổ ánh sáng khác nhau gồm anh sáng trắng ấm (warm white; 2594 K), ánh sáng trắng kiểu rừng (forest white; 4336 K), ánh sáng trắng lạnh (cool white; 6235 K), đèn huỳnh quang (fluorescent tubes; 3787 K). Ô phụ: có hoặc không bổ sung tia UVB. Mỗi phổ ánh sáng được áp dụng cho 112 con heo, chia thành hai nhóm, mỗi nhóm gồm tám ô chuồng. Trong mỗi phổ ánh sáng, 28 con heo được bổ sung thêm tia UVB. Hành vi của heo được ghi nhận mỗi hai tuần, kết hợp quan sát thủ công và phân tích bằng thị giác máy tính. Tình trạng sức khỏe được đánh giá hàng tuần. Heo được cân lúc bắt đầu thí nghiệm và trước khi vận chuyển đến lò mổ. Trong quá trình giết mổ, các bất thường trên thân thịt được chấm điểm; đồng thời lấy mẫu máu để phân tích nồng độ vitamin D và các chỉ tiêu liên quan đến quá trình tạo hình xương.
Kết quả: Tác động của phổ ánh sáng lên các tương tác xã hội tích cực và tiêu cực, hành vi khám phá và vui chơi không ổn định theo thời gian, chủ yếu được ghi nhận trong 6 tuần đầu của thí nghiệm. Phổ ánh sáng cũng ảnh hưởng khác nhau đến mức độ hoạt động của heo tùy theo từng tuần. Từ tuần thứ 6 trở đi, heo được nuôi dưới ánh sáng đèn huỳnh quang và ánh sáng trắng kiểu rừng dành nhiều thời gian hơn cho các tư thế hoạt động (đứng và ngồi) so với các phổ ánh sáng khác. Tuy nhiên, phổ ánh sáng không ảnh hưởng đến quãng đường di chuyển của heo. Việc bổ sung tia UVB giúp giảm các hành vi gây tổn thương ở tuần thứ 4 và làm giảm mức độ tổn thương tai và vùng giữa thân trong suốt giai đoạn nuôi thịt. Heo được tiếp xúc với UVB có nồng độ vitamin D trong máu cao hơn so với heo không tiếp xúc UVB, tuy nhiên điều này không làm thay đổi các chỉ tiêu tạo hình xương. Không có biện pháp chiếu sáng nào ảnh hưởng đến bất thường thân thịt hoặc tăng trưởng.
Kết luận: Nhìn chung, kết quả cho thấy phổ ánh sáng chỉ có ảnh hưởng hạn chế đến hành vi, sức khỏe và tăng trưởng của heo giai đoạn nuôi thịt trong điều kiện chăn nuôi thương mại, với không gian hạn chế và môi trường tương đối nghèo nàn. Do đây là nghiên cứu đầu tiên đánh giá toàn diện ảnh hưởng của phổ ánh sáng lên nhiều khía cạnh phúc lợi heo, cần thêm các nghiên cứu tiếp theo để xác nhận và mở rộng các kết luận này
Alice J. Scaillierez, Sofie E Van Nieuwamerongen - de Koning, Rik P.P.J. van der Tol, Sabine K. Schnabel, Eddie A.M. Bokkers, Iris J.M.M. Boumans, Effects of light spectrum on pig behaviour, health and growth, Applied Animal Behaviour Science, 2025, 106711, ISSN 0168-1591, https://doi.org/10.1016/j.applanim.2025.106711.