Sa trực tràng (lòi dom)

Trực tràng nhô ra khỏi hậu môn.

Các tên khác: Prolapse of the rectum

Bệnh này thường gặp ở nái và heo choai từ 8 đến 20 tuần tuổi. Bệnh khởi phát đột ngột. Sa trực tràng thường xảy ra ở nái bị sa âm đạo và tử cung, thường xảy ra trong ba tháng cuối của thời kỳ mang thai, kể cả giai đoạn ngay sau khi đẻ.

Mọi lứa tuổi

• Lúc đầu, niêm mạc trực tràng ửng đỏ, lồi ra ngoài qua cơ thắt hậu môn.
• Nó có thể tự trở lại vị trí tự nhiên hoặc vẫn ở bên ngoài - sưng lên và chứa đầy dịch.
• Trực tràng dễ bị chấn thương, xuất huyết và bị các động vật khác cắn hoặc nhai vào chỗ lồi ra.
• Heo nhợt nhạt vì xuất huyết.
• Đi ngoài ra máu.
• Bụng heo sưng to từ 2-4 tuần sau khi quan sát thấy khối sa (co thắt hoặc hẹp trực tràng).
• Táo bón.
• Đôi khi xảy ra chết.

Nguyên nhân cơ bản là do tăng áp lực ổ bụng đẩy trực tràng sa ra ngoài, niêm mạc bị sưng tấy và sau đó con vật rặn đại tiện.

Các cơ chế chính xác không được biết nhưng những điều sau đây có thể được coi là các yếu tố tiền đề:

• Sa xảy ra sau động dục liên quan đến nồng độ hormone sinh dục cao hơn trong thời kỳ này.
• Nó cũng có thể xảy ra trong trường hợp bị táo bón, ví dụ như nếu nái nhận được ít chất xơ trong khẩu phần ăn.
• Sự thâm nhập vào trực tràng trong quá trình phối (phối nhầm vào hậu môn, tự nhiên hay nhân tạo) có thể dẫn đến tình trạng sa tử cung sau đó 24-48 giờ.
• Nái được nhốt trong chuồng ép hoặc nếu chúng được buộc trong chuồng tập thể với sàn có độ dốc quá nhiều về phía sau.
• Sa trực tràng có thể xảy ra khi có sự gia tăng áp lực ổ bụng.
• Thức ăn mốc hoặc rơm rạ có chứa độc tố nấm mốc có thể gây sa trực tràng.
• Chế độ ăn ít chất xơ có thể gây táo bón và sa.
• Các yếu tố di truyền đôi khi có thể đóng một vai trò nào đó.

Những điều sau đây có thể được coi là nguyên nhân hoặc yếu tố góp phần, đặc biệt là trong giai đoạn vỗ béo:

• Tiêu chảy: con vật cố gắng đi đại tiện (đặc biệt là trường hợp nhiễm Salmonella).
• Bệnh đường hô hấp: ho nhiều làm tăng áp lực ổ bụng.
• Khi trời lạnh, tỷ lệ mắc bệnh sa trực tràng càng tăng cao. Liên quan đến nhiệt độ thấp trong các nhà nuôi và xu hướng nằm chồng lên nhau của heo, làm tăng thêm áp lực ổ bụng.
• Bị thương.
• Cắt đuôi: đuôi bị cắt quá ngắn có thể làm tổn thương dây thần kinh ở cơ thắt hậu môn dẫn đến giãn trực tràng.

Dựa vào lâm sàng.

• Tách con heo ra khỏi chuồng chung, nhét chỗ sa và giữ nó cố định bằng chỉ khâu xung quanh trực tràng.
• Giải quyết các tình trạng tiền đề (tiêu chảy, hô hấp, nhiệt độ thích hợp).